Makala: Magonjwa Yasiyoambukiza – Changamoto Kubwa ya Afya Jamii ya Kisasa
Dar es Salaam – Magonjwa yasiyoambukiza kama kisukari, shinikizo la damu, magonjwa ya moyo, saratani na matatizo ya kupumua yamekuwa tishio kubwa kwa afya ya jamii ya kisasa.
Tofauti na magonjwa ya kuambukiza, haya husababishwa na mtindo wa maisha, lishe duni, ukosefu wa mazoezi na tabia kama uvutaji wa tumbaku au pombe. Ripoti ya hivi karibuni inaonyesha kuwa magonjwa haya husababisha vifo vya watu milioni 41 kila mwaka, sawa na asilimia 74 ya vifo vyote duniani.
Barani Afrika, hali hii inazidi kuwa mbaya. Ifikiapo mwaka 2030, magonjwa yasiyoambukiza yatakuwa yanasababisha vifo vingi zaidi kuliko magonjwa ya kuambukiza. Hii ni dalili ya hatari kubwa ambayo inachukua mwanzo wa kujitokeza.
Kulingana na data ya hivi karibuni, gharama za moja kwa moja na zisizo za moja kwa moja za magonjwa haya zinakadiriwa kufikia zaidi ya dola za Marekani trilioni mbili kwa mwaka. Hii inasababisha umasikini zaidi kwa familia maskini, ambazo gharama kubwa za kipato huishia kwenye matibabu.
Suluhisho liko katika elimu na uelewa. Jamii inahitaji kuanzisha kampeni za kielimu kupitia vyombo mbalimbali:
– Vipindi vya redio na televisheni
– Mabango na vipeperushi vya afya
– Mitandao ya kijamii
– Shule na nyumba za ibada
Watoto na vijana wanahitaji kuelekezwa mapema. Kampeni shuleni zinaweza kujikita katika:
– Kufundisha lishe bora
– Kuhamasisha michezo
– Kupunguza uuzaji wa vyakula vya afya mbaya
Serikali pia ina jukumu muhimu kupitia:
– Kuweka kodi juu ya bidhaa hatarishi
– Kujenga bustani na viwanja vya michezo
– Kuendesha programu za kielimu
Kinamana, jamii nzima inahitaji kushirikiana ili kupunguza hatari hizi. Kila mtu ana jukumu la kuboresha afya ya jamii.