ONGEZEKO LA ADA ZA VYETI VYA AFYA YA MAZAO: CHANGAMOTO KUBWA KWA WAUZAJI WA TANZANIA
Arusha – Mamlaka ya Afya ya Mimea na Viuatilifu Tanzania (TPHPA) imesababisha mgogoro mkubwa baada ya kuongeza ada za vyeti vya afya ya mazao kwa zaidi ya asilimia 460, jambo linalotishia sekta ya usafirishaji wa mazao ya kilimo nchini.
Mabadiliko ya ada yamevusha wasiwasi mkubwa miongoni mwa wauzaji, ambapo gharama za kupata cheti cha afya ya mazao zimeongezeka kutoka Sh58,347 hadi Sh331,320 – ongezeko la Sh5.9 milioni kwa shehena moja.
Wauzaji wamevunja kimya, wakionyesha wasiwasi kuwa ongezeko hili litaathiri sana ushindani wa bidhaa za kilimo za Tanzania kwenye masoko ya kimataifa. Ulinganishaji wa ada za nchi jirani unaonyesha kuwa Tanzania sasa na gharama kubwa zaidi:
– Rwanda: Sh364.1 kwa cheti
– Uganda: Sh3,348 kwa cheti
– Kenya: Sh11,880 kwa cheti
Mamlaka ya TPHPA inatetea maamuzi haya kwa kusema kuwa lengo ni kuboresha huduma na kufikia viwango vya kimataifa. Pia, mamlaka imewahi kununua mashine za kisasa za HPLC ambazo zitasaidia kupunguza muda wa ukaguzi.
Changamoto kubwa inayojitokeza ni athari kubwa ya kifedha kwa biashara ndogo na za kati, ambapo wauzaji wanaogopa kupoteza nafasi muhimu kwenye masoko ya kimataifa.
Suala hili bado linatatuliwa na wadau muhimu katika sekta ya kilimo, ikiwa ni mwaliko kwa wadhamini kuangalia athari za kiuchumi.